16 lutego 2020 (niedziela)
godz. 18.00
zaproszenia do odbioru w CPK

Ambasada Iranu w Polsce i CPK zapraszają na koncert Abdullaha Abadiego, wirtuoza gry na dutarze, tradycyjnym perskim instrumencie.

Abdullah Abadi jest synem sławnego mistrza gry na dutarze - Abadiego z Khorasanu. Abdullah Abadi jest ostatnim muzykiem specjalizującym się w tym rodzaju tradycjej muzyki w Khorasanie. Ukonczył on studia w Uniwersytet w Maszchadzie na kierunku sztuk scenicznych ze specjalizacją w pantomimie.

Abdullah Abadi jest poetą, muzykiem i piosenkarzem.
Dutar jest to tradycyjna lutnia wystepująca na terenie Iranu i całej Azji Środkowej. Instrument ten posiada dwie struny, charakteryzuje sie gruszkowatym kształtem pudła rezonansowego i długą szyjką. Jego nazwa pochodzi od perskiego wyrażenia „dwie struny", ????? do tar (?? to „dwa", ??? tar „struna"). W trakcie gry struny sa zwykle szarpane przez Ujgurów z zachodnich Chin, a Tadżycy, Turkmeni i Uzbecy poruszaja nimi i uderzają w nie. Dutar jest ogromnie ważnym instrumentem wsród Kurdów z Khorasanu. W tym regionie wirutoz dutaru jest nazywany "bakhshim", a sama muzyka tego typu nosi miano "khorasańskiej muzyki bakhshi". Jest on również powszechnie wykorzystywany przez sufich.
Muzka bakhshi została uznana za przykład niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości.
Dutar ma ciepły, melodyjny ton. Typowe rozmiary tych instrumentów w kształcie gruszki wynoszą od jednego do dwóch metrów.

Poczatki historii dutaru siegają XV wieku. Dutar był wtedy instrumentem pasterzy, jego struny były wykonywane z jelit owiec. Jednak wraz z otwarciem Jedwabnego Szlaku struny wytwarzane z baranich jelit ustapiły miejsca strunom wykonanym ze skręconego jedwabiu importowanego z Chin. Do dziś niektóre instrumenty nadal mają jedwabne struny, chociaż obecnie stosuje się również struny nylonowe.

Mówi się, że tambur składa się ze słów "tan" (ciało) i "bur" (czerwonawy). Tambur to synonim słowa dutar, a historia dutaru jest silnie związana ze zranionym ciałem. Lecz o jakie zranione ciało może chodzić?
Chodzi o ciało Świętego Zachariasza pojawiającego się w Ewangelii Św. Łukasza w Nowym Testamencie.
Zachariasz uciekając od swoich wrogów dotarł do drzewa morwowego. Nie widząc dalszej możliwości ucieczki poprosił drzewo, żeby udzieliło mu schronienia. Łaskawe drzewo otworzyło się i wpuściło go do środka swojego pnia, po czym się zamknęło. Kiedy wrogowie Zachariasza dotarli pod morwę nie ujrzeli niczego, ani nikogo poza drzewem. Mieli pewne podejrzenia, więc postanowili rozpiłować drzewo i zajrzeć do jego wnętrza. Zachariasz ujrzawszy bardzo blisko widmo swojej rychłej śmierci zwrócił się z prośbą do Boga, aby ten udzielił mu ratunku. Bóg odpowiedział mu: "Nie ocalę cię, ponieważ zamiast schronić się we mnie, schroniłeś się w drzewie. Jedyne, co mogę dla ciebie zrobić, to wybaczyć ci wszystkie twoje grzechy, pod warunkiem, że kiedy twoi wrogowie będą rozpiłowywać drzewo nie wydasz z siebie żadnego jęku ani wrzasku.
Zęby piły rozerwały go na strzępy i Zachariasz zginął w milczeniu.

Pudło rezonansowe dutaru wykonywane jest tradycyjnie ręcznie z drewna morwy. Ma ono porowatą teksturę i z tego powodu głos w instrumencie dźwięczy i roznosi się w charakterystyczny sposób.
Muzyka dutraru odzwierciedla cierpienie, którego Zachariasz doświadczył wewnątrz morwy i przekształca jego niemy ból w melodię.